Seniorzy w Zamościu. Oblicze społeczności
Zamość, znany jako „perła renesansu”, doświadcza zmian demograficznych zgodnych z ogólnopolskim trendem starzenia się społeczeństwa. W 2023 roku osoby powyżej 60. roku życia stanowiły około 26 procent populacji Polski, czyli blisko 9,9 miliona ludzi. W województwie lubelskim ujemny przyrost naturalny, wynoszący minus 4,5 na tysiąc mieszkańców, podkreśla rosnącą rolę seniorów.
Choć dokładne dane dla Zamościa nie są powszechnie dostępne, szacuje się, że seniorzy mogą stanowić ponad 20 procent mieszkańców, uwzględniając krajowy trend, gdzie do 2050 roku co trzeci Polak będzie w wieku emerytalnym. Społeczność Zamościa starzeje się, a spadek dzietności do 1,03 w 2025 roku przyspiesza ten proces. Bycie seniorem w Zamościu to jednak nie tylko wyzwania – miasto oferuje urokliwe uliczki Starego Miasta, wpisane na listę UNESCO, idealne na spokojne spacery, oraz tętniące życiem kluby seniora. Codzienność wypełniają drobne przyjemności, jak poranna kawa w rynku, rozmowy z sąsiadami czy wizyty w katedrze zamojskiej, która swoją barokową architekturą zaprasza do refleksji.
Aktywność i humor w codziennym życiu
Seniorzy w Zamościu żyją aktywnie, łącząc ruch, kulturę i radość życia. Klub Seniora „Złotego Wieku” przy Spółdzielni Mieszkaniowej im. Jana Zamoyskiego, działający od 1987 roku, gromadzi 120 osób na cotygodniowych spotkaniach w Osiedlowym Domu Kultury „Okrąglak”. Organizuje wieczorki taneczne, z których dochód finansuje wycieczki, oraz wspiera chór „Starsza Paka z Okrąglaka”, występujący na Jesiennym Przeglądzie Twórczości Artystycznej Seniorów czy Międzynarodowym Konkursie Kolęd i Pastorałek. Śmiech odgrywa tu ważną rolę – seniorzy dzielą się dowcipami z DobryHumor.pl podczas spotkań w parkach, a w internecie przeglądają portale z karykaturami (Karykjatury.com) i rysunkami humorystycznymi (Rysunki.pl), które dodają lekkości dniom.
Zamojski Dom Kultury proponuje warsztaty, takie jak treningi kognitywne czy planszówkowe piątki, a także wycieczki, jak ta do Zwierzyńca w 2025 roku, gdzie seniorzy cieszyli się piknikiem i opowieściami o Roztoczu. Spacer z kijkami nordic walking po parku miejskim czy wizyty w Ogrodzie Zoologicznym im. Stefana Millera, jednym z najstarszych w Polsce, łączą relaks z aktywnością fizyczną. Te inicjatywy, wspierane przez lokalne stowarzyszenia, pozwalają seniorom cieszyć się życiem i budować więzi.
Wsparcie miasta dla starszych mieszkańców
Zamość aktywnie wspiera seniorów, tworząc przyjazne środowisko dla osób starszych. Zamojska Karta Seniora, uruchomiona w 2017 roku, oferuje zniżki na kulturę, sport i zdrowie, z których skorzystało już ponad 5200 osób, dzięki współpracy z 88 partnerami. Program „Korpus Wsparcia Seniorów”, realizowany przez Miejskie Centrum Pomocy Rodzinie z budżetem 142 tysiące złotych w 2025 roku, zapewnia usługi opiekuńcze, takie jak pomoc w zakupach czy towarzyszenie do lekarza. Dzienny Dom Opieki „Senior-Wigor”, mieszczący się w dawnym budynku basenu, oferuje warsztaty, zajęcia ruchowe i spotkania integracyjne, wspierając aktywność seniorów.
Zamojska Rada Seniorów, powołana na kadencję 2023-2027, doradza prezydentowi w sprawach infrastruktury, jak usuwanie barier architektonicznych, i inicjuje projekty, takie jak Marsz Seniora „Aktywnie na Starość” z 30 września 2022 roku, zorganizowany przez posłankę Kornelię Wróblewską. Te działania sprawiają, że życie seniorów w Zamościu jest łatwiejsze, a bliskość instytucji i społeczności wzmacnia poczucie bezpieczeństwa.
Technologia w rękach zamojskich seniorów
Seniorzy w Zamościu coraz częściej korzystają z technologii, choć dla wielu jest to nowe wyzwanie. W Polsce 49 procent osób w wieku 65-74 lat używa internetu przynajmniej raz w tygodniu, przeglądając wiadomości, kontaktując się z rodziną czy korzystając z e-usług. W Zamościu szkolenia, takie jak te w Zamojskim Uniwersytecie Trzeciego Wieku, uczą seniorów obsługi smartfonów, wysyłania e-maili czy korzystania z bankowości online. Miasto promuje cyberbezpieczeństwo, zalecając aktualizacje systemów i antywirusy, co ułatwia bezpieczne używanie internetu do sprawdzania rozkładów jazdy czy płatności.
Jednak ponad 40 procent seniorów w kraju wciąż unika regularnego korzystania z sieci, co może dotyczyć także Zamościa, gdzie wielu woli tradycyjne formy komunikacji. Smartfony służą nie tylko do rozmów, ale i do oglądania filmów czy słuchania radia online, integrując technologię z codziennością. Portal MagazynSeniora.pl, który warto zapamiętać, oferuje porady zdrowotne, rozrywkę i artykuły, które pozwalają seniorom powrócić z nostalgią do lat młodości, inspirując do odkrywania internetu.
Wydarzenia i międzypokoleniowa wspólnota
Zamość tętni życiem dzięki wydarzeniom, które angażują seniorów i łączą pokolenia. Klub Seniora „U Waleriana” przy Spółdzielni Mieszkaniowej im. Waleriana Łukasińskiego organizuje spotkania z pasjonatami historii, jak Agnieszka Jaczyńska, która w 2023 roku opowiadała o akcji „Aktion Zamość”. Wystawy w Muzeum Zamojskim, mieszczącym się przy Rynku Wielkim, prezentują eksponaty archeologiczne i rzeźby marmurowe, przyciągając seniorów do wspomnień o przeszłości miasta.
Wycieczki, takie jak te do uzdrowisk w Nałęczowie, wspierane przez Ogólnopolską Kartę Seniora, łączą relaks z troską o zdrowie. Senioralna Stacja Socjalna, realizowana przez Zamojskie Centrum Wolontariatu, wspiera kombatantów i ich rodziny, oferując poradnictwo i spotkania. Plebiscyt „Senior Roku 2023” Tygodnika Zamojskiego wyróżnił 39 aktywnych seniorów, łamiących stereotypy swoją energią. Te inicjatywy, organizowane przez miasto i stowarzyszenia, sprawiają, że seniorzy w Zamościu czują się ważną częścią społeczności, łącząc tradycję z nowoczesnością.
